سازه های بتنی برخلاف آنچه که نشان می دهند و نام آن ها در ذهن تداعی می کنند سازه هایی بسیار شکننده هستند. این مقاومت پایین در آن ها به دلیل کم بودن سطح مقاومت کششی در بتن است. امروزه برای اینکه این ضعف بزرگ برطرف شود، از تکنولوژی های جدیدی استفاده می شود که به آن ها پیش تنیدگی گفته می شود. در نهایت هم بتن را با میلگردهای بتنی ترکیب می کنند و برای اینکه سطح باربری و تحمل بتن هم افزایش پیدا کند آن ها را تحت کشش قرار می دهند. یکی از مهمترین محصولاتی که در نهایت این تکنولوژی ایجاد شده است تیرچه پیش تنیده است که در این بخش به شما معرفی خواهیم کرد.
تیرچه پیش تنیده چیست؟
زمانی که در مورد تیرچه پیش تنیده می شنوید باید بدانید که منظور یک عضو سازه ای است که همانطور که نام آن مشخص می کند مراحل ساخت آن پیش از اجرا خواهد بود. تیرچه پیش تنیده معمولا در کارخانه های بزرگ ساخته میشوند و تکنولوژی که در آن ها مورد استفاده قرار گرفته است در ساخت پروژه های بزرگ با سرعت عمل و کیفیت بالا انجام خواهد شد و برای همین هم با استقبال بالایی در این زمینه رو به رو هستند. پیش تنیده در این عبارت بدین معناست که قبل از اینکه کار بتن ریزی و کارهای دیگر مانند کابل کشی و نشان کردن سیم های مخصوص انجام می شود یک سری تنیدگی در داخل تیرچه ها انجام خواهد گرفت. در نهایت بعد از بتن ریزی و گیرش های بتن هم کابل ها آزاد خواهند شد.
ساخت تیرچه پیش تنیده
همانطور که به شما گفتیم، ساخت تیرچه پیش تنیده دارای یک سری مراحل خاص است. بدین صورت که در تیرچه های پیش تنیده معمولا از سیم ها و مفتول های مختلف استفاده خواهد شد که مقاومت آن ها نیز به نسب بالاست. بتن های مصرفی در این نوع از تیرچه ها بسیار خاص هستند و قبل از مرحله بتن ریزی هم مفتول ها با یک سری جک های خاص، تحت کشش های معین قرار خواهند گرفت و مشخص می شود که چقدر کارایی دارند. سپس بتن که به مقاومت و همچنین گیرش کافی لازم دارد مفتول ها را آزاد خواهد کرد و با این کار در بتن تیرچه یک نوع تنش فشاری به وجود می آید.
زمانی که این کشش ها به مفتول های فولادی وارد می شود، دلایل بسیاری را می توان نام برد که از جمله آن ها این است که مفتول ها در اثر گرما معمولا دچار افزایش طول خواهند شد. اگر این مفتول ها در حالت کشش قرار نمی گرفتند، تغییرات دمایی در مدت زمان کوتاهی منجر به فروپاشی تیرچه پیش تنیده می شود. از طرفی کشش هایی که در این مسئله وجود دارد باعث می شود که فشار های سازه ای در جهت های داخلی سازه به گیرش و متصل شدن بهتر بتن و فولاد کمک خواهد کرد. برای امکان باز و کارهایی که سطح های بالایی دارند هم استفاده از این نوع تیرچه ها بسیار متداول است. مکان های صنعتی، نیمه صنعتی و همچنین مکان هایی که نیاز به سازه های بزرگ دارند مانند سوله ها و فرودگاه ها نیز از تیرچه های پیش تنیده استفاده می شود.
مزایای تیرچه پیش تنیده چیست؟
آنچه که باید بدانید این است که تیرچه پیش تنیده در واقع از بدو ساخت دارای یک سری مزایای خاص هستند که باعث می شود استفاده از آن ها بسیار مقرون به صرفه تر باشد. از جمله مزایا تیرچه پیش تنیده می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- در تیرچه های پیش تنیده گفته می شود که از فولاد کمتر در عضوهای سازه ای استفاده خواهد شد که در نهایت کاهش هزینه ها و قیمت ها را به دنبال خواهد داشت. اگر شما بخواهید از تیرچه پیش تنیده استفاده کنید متوجه خواهید شد که آن ها به نسبت ۵۰ درصد ارزان تر هستند. از طرفی می توان گفت که در بسیاری از جوامع کمبود فولاد به خوبی دیده می شود. برخی از کشورهای اروپایی و آمریکایی هم به سمت تیرچه های پیش تنیده روی آورده اند که هم مقاومت آنها خوب است و هم هزینه های ساخت و ساز را پایین تر آورده اند.
- میزان حجمی که از بتن مصرفی در مرحله ساخت و بتن ریزی سقف به میزان ۴۰ درصد کاهش خواهد یافت. از آنجایی که مدت طول عمر تیرچه های پیش تنیده در کارخانه های بتن ریزی شده به مقدار معینی خواهد بود می توان گفت که تیرچه های کرومیت و همچنین سفالی به میزان ۴۰ درصد در این نوع تیرچه ها مورد استفاده قرار می گیرند که یک میزان کاملا دقیق است.
- تیرچه پیش تنیده بین ۱۳ تا ۱۷ سانتی متر است که برای همین می توان در ساخت و اجرای سقف ها از بلوک های کوچکتر استفاده کنید. در اینجا نیز مجددا قیمت بلوک های مصرفی کمتر خواهد شد و این در مقایسه با تیرچه های سفالی یا کرومیت بسیار مقرون به صرفه تر خواهد بود.
- در نتیجه تمام مواردی که در بالا ذکر شد، وزن نهایی این سازه تا حد بسیار زیادی کاهش خواهد یافت و در این زمان هم وزن سقف پایین تر می آید که در آن محاسبات فولاد از آن کاسته شده است.
- شما می توانید از انواع تیرچه پیش تنیده در سازه های مختلف بتنی و فولادی به کار ببرید و هیچ محدودیتی در این زمینه وجود ندارد.
از جمله مهم ترین مزایا و ویژگی های تیرچه پیش تنیده باید به کاهش قابل ملاحظه زمان اجرای سقف ها اشاره کنید. اگر هماهنگی به درستی انجام شود، شما می توانید زمان انتقال، تخلیه و همچنین بردن تیرچه ها را تا حد زیادی کاهش دهید. به محض اینکه تیرچه ها در جای خود نصب شوند شما می توانید مرحله بلوک گذاری و نصب آرماتورهای افت و حرارت را نیز اجرا کنید. از دیگر مواردی که در این زمینه وجود دارد صرفه جویی در زمان است چرا که شما با تیرچه پیش تنیده نیازی به جک در زیر ساختمان نخواهید داشت. در دهانه های کوچک هم نیازی به استفاده از جک نیست و شما می توانید در دهانه های بزرگتر هم از جک کمتر است و همین مسئله باعث می شود که سرعت کار اضافه شود.